Post: #111

#27 DŻEM

Są rzeczy, których się nie wybiera.
Rodzisz się w danym miejscu, i potem to samo idzie.
Twoim pierwszym dużym meczem, na który zabrał Cię chrzestny był mecz Rakowa z Pogonią Szczecin w 1997 roku? To jak wyrok na całe życie (w ostatnim czasie słodki, ale przecież doskonale pamiętasz, jak smakowała IV liga).
Pierwszy finał Ligi Mistrzów? Milan w Atenach rozbija Barcelonę, więc na przekór Twoja dusza staje się w jakiejś części już na zawsze katalońska, choć z czasem to blaknie i po latach nie za bardzo rusza Cię nawet to, że Polak w tych barwach zostaje królem strzelców.

To wszystko można w miarę racjonalny sposób wytłumaczyć, ale gdybym miał odpowiedzieć, dlaczego Dżem jest zespołem mojego życia, to miałbym problem.

Może to był jakiś element dziecięcego buntu, szukania własnej drogi.
No, to tu akurat Dżem trafił na podatny grunt.

I tak już został, na całe życie.

---

Wiemy, kto został nowym wokalistą grupy Dżem! To nazwisko znacie dobrze!

Od dwóch dni krzyczą nagłówki portali, a ja czuję niejako w obowiązku odnieść do tej kwestii, choć tak naprawdę nie wiem, co mam myśleć.
Na gorąco pewnie byłby ten wpis bardziej emocjonalny, teraz już troszkę ostygło.

Mam poczucie, że w ostatnich miesiącach wyszedłem z jaskini, ale jak widać jednak nie do końca - zupełnie przegapiłem bowiem wiadomość z 21 grudnia o tym, że Dżem kończy współpracę z Maciejem Balcarem.

W ostatnich latach odpuszczałem świadomie koncerty Dżemu, ostatni raz byłem chyba dekadę temu. Nie trafiały do mnie stare utwory zespołu z interpretacjach Balcara, jego barwa głosu zupełnie mi do nich nie pasowała, zdarzało mu się też zmieniać fragmenty tekstów na swoją modłę, co niebotycznie mnie irytowało.
Ale to pół pustej szklanki. Uważam bowiem, że świetnie pasował do zespołu, tchnął w niego nowego ducha. Tylko dwie płyty nagrane przez dwie dekady, ale obie świetne, a momentami wybitne. Wprowadzić do dżemowego kanonu kilka nowych pereł to była wielka sztuka, która Balcarowi się udała. I za to bardzo nisko chylę przed nim czoła.

---

Balcar był trzecim wokalistą zespołu i wydawało się, że będzie ostatnim.

Zastąpił gościa, o którym chyba zbyt łatwo zapomniano i nie do końca docenia się ten okres (a moim zdaniem pierwsza płyta z nim była znakomita).
Udźwignął to, nie wchodził w buty Legendy, nie kopiował, po prostu więcej niż godnie go zastąpił.

Zapłacił za to jednak bardzo dużą cenę. Wchodził do zespołu jako zdeklarowany abstynent, syn wojskowego, nauczyciel przysposobienia obronnego, a po kilku latach opuszczał kapelę jako zdewastowany rockandrollem alkoholik (mówiło się, że grubsze tematy też zaczęły być grane).

Pod koniec liceum nielubiana, gruba katechetka zabrała nas do MDKu na "spotkanie z muzykiem".
Zdębiałem. Na scenie stał Jacek Dewódzki ze swoim nowym zespołem Revolucja, śpiewał cover Tracy Chapman z polskim tekstem, że "Jezus zrobi rewolucję".
Niestety, miałem duże wątpliwości do jego ówczesnego stanu, próbował coś mówić między piosenkami, ale...
Smutne to było.


https://m.youtube.com/watch?v=LDdWAuPbwq...p1cw%3D%3D






Nie wiem, czy udało mu się odkręcić.
Został na chwilę wokalistą Harlemu, zdążyli nawet zagrać razem koncert w Trójce, ale szybko zniknął.
Co jakiś czas gdzieś się przewija w różnych kooperacjach.

Dziś gdy odwiedzam Mamę, zdarza mi się usłyszeć znajomy wokal. W Radiu Jasna Góra, na liście przebojów "Muzyczne dary".
To pewnie nie jest temat na książkę czy film, ale rzetelny i uczciwy reportaż czy dokument bardzo chciałbym kiedyś o jego życiu przeczytać.

---

Jeszcze dygresja odnośnie występów w szkole, też w pewnym sensie łącząca się z Dżemem...

Po odejściu Dewódzkiego długo nie ogłaszano nazwiska następcy.

Pamiętam, że kiedyś próbowałem to po latach weryfikować, ale nie znalazłem nigdzie żadnego śladu.
W każdym bądź razie jestem całkowicie pewien tego, że któregoś dnia w Teleekspresie Maciej Orłoś podał, że nowym wokalistą Dżemu będzie Gabriel Fleszar.
Pamiętam, bo dobrze wiem w jaki stan mnie wprawiła ta wiadomość.
To wydawało się tak absurdalne i niedorzeczne (takim się koniec końców na szczęście okazało), ale przecież Teleekspress nie robił sobie żartów, to był 2001 rok, zupełnie inny świat niż dziś.

Kilka lat temu spotkałem kolegę, który uczy WFu w jednej z lokalnych szkół podstawowych. Nagle rozmowa ze sportu przeszła na inny temat.

Stary, nie uwierzysz kto ostatnio był u nas w szkole.
Gabriel Fleszar.
Nie do poznania, długie włosy, brzuch jeszcze większy od twojego, gitara. Między piosenkami pogadanki, w których przestrzegał dzieciaki przed używkami.

I jak dzieciaki reagowały?

W ogóle, przecież nie miały pojęcia kto to jest. Nauczycielki za to entuzjastycznie.

No tak, pewnie niektóre nadal wierzą w to, że to je malował kroplą deszczu...

---

Trudno mi pisać o tym, jak ważną postacią jest dla mnie Sebastian Riedel. Był taki czas, że śpiewał dokładnie o tym, o czym ja bym pisał, gdybym potrafił. Od tych najbardziej ponurych tematów, po te, które nigdy się nie wydarzyły, choć bardzo tego chciałem.

Odkąd pierwszy usłyszałem Cree już wiedziałem, że to jest to. Choć z Dżemem nigdy się rozjechałem, to jednak twórczość młodego Riedla była dla mnie naturalną kontynuacją.

I długo byłem zły na to, że Cree nie przebija się do mainstreamu, że świat już dziś takiej muzyki nie potrzebuje.
Z drugiej strony to też dodawało jakiejś magii, sprawiało, że to pozostawało właśnie takie "moje".

Dżem i Cree były przez ostatnie dekady bytami rownoległymi, czasami się przenikającymi.
Przez wiele lat razem organizowali w Tychach festiwal "Ku przestrodze" (Cree było gospodarzem pierwszego dnia, Dżem drugiego), razem też co roku w grudniu dawali dwa koncerty w warszawskiej Stodole (z czasem chyba Cree przestało być tam traktowane jako support i było na plakatach równorzędnym podmiotem).
Czasami Bastek coś na tych koncertach zaśpiewał z Dżemem, czasem Jurek Styczyński zszedł do Cree zagrać gościnnie jakąś solówkę.
Między innymi w takich okolicznościach została zagrana najbardziej poruszająca wersja "Listu do M.", niedługo po śmierci Goli Riedel.

https://m.youtube.com/watch?v=HBUs0ypbdr...IGRvIG0%3D





Zawsze chciałem, by polscy Rolling Stonesi zestarzeli się jak Rolling Stonesi.
By na koniec nie stali się swoją karykaturą.

I choć moją pierwszą myślą było: "nie, to nigdy nie powinno się wydarzyć", to teraz bliżej mi do: "a właściwie dlaczego nie?".

Nie mi oceniać, czy to jest tylko monetyzacja sentymentu.
Nikt też nie wie, czy Rysiek by tego chciał i nikt nie ma prawa podnosić teraz tego argumentu. Bastek w chwili śmierci ojca miał 16 lat, Cree jeszcze grało w piwnicy.

Myślę, że Rysiek najbardziej chciał tego, by Bastek nie popelnił w życiu jego błędów. I tak się stało, jest świetnym człowiekiem.

(swoją drogą, ten wywiad i pytanie z 1 minuty... Trudno się dziś nie uśmiechnąć).

https://m.youtube.com/watch?v=DL4BzawMDAs





Może ta historia musiała spiąć się taką klamrą?

Dla mnie najważniejsze, że fakt dołączenia Sebastiana do Dżemu nie oznacza końca Cree, będą istnieć dalej.